Kiến thức cơ bản khi lựa chọn dầu nhớt xe tải và ô tô |
[tintuc]
Tìm loại dầu nhớt tốt nhất cho xe tải hoặc ô tô của bạn
có vẻ như là một công việc đơn giản - tất cả đều có khả năng bôi trơn và về cơ
bản tất cả đều có màu giống nhau; chỉ cần đổ một ít vào động cơ của bạn và đi,
phải không? Đó là sai lầm.
Động cơ ô tô và xe tải thường
được thiết kế với một loại, nhưng sẽ khác về loại nhiên liệu sử dụng, kích thước
và công xuất, do đó, chúng cần một loại dầu nhớt bôi trơn có độ nhớt và lượng dầu
cụ thể cho từng loại động cơ.
Khi động cơ ngày càng trở
nên phức tạp hơn, thì dầu nhớt để sử dụng cho chúng cũng tăng theo. Một số động
cơ yêu cầu chỉ cho dầu tổng hợp, một số lại chỉ yêu cầu dầu khoáng và có độ nhớt
nhỏ. Mặc dù có vô số loại dầu nhớt trên thị trường, với các gói phụ gia và tiêu
chuẩn hiệu suất khác nhau, việc tìm kiếm loại dầu phù hợp cho xe của bạn là
tương đối dễ dàng. Nhưng việc tìm kiếm loại dầu nhớt tốt nhất trong số các mảng
này thì sẽ khó hơn một chút. Tuy nhiên, việc phân vân tìm ra loại dầu nhớt tốt
nhất có thể là một lợi ích. Dầu nhớt là thứ giúp động cơ không bị mài mòn sớm,
quá nhiệt và một loạt các vấn đề giảm tuổi thọ khác. Tìm loại dầu nhớt động cơ tốt,
không chỉ là loại dầu đắt tiền, mà còn là một công cụ hữu hiệu giúp giữ xe đi trên
đường lâu hơn mà không bị các vấn đề xảy ra từ dầu bôi trơn.
Thách thức trong việc tìm ra
loại dầu nhớt phù hợp xảy ra khi một người lái xe bắt đầu xem xét các loại dầu
có sẵn trên thị trường. Có các gói phụ gia, độ nhớt, dầu nhớt khác nhau dành
cho các loại xe có quãng đường sử dụng cao và thấp, tuổi thọ kéo dài và danh sách
vẫn tiếp tục. Các loại được thêm vào là xếp hạng từ Viện Dầu khí Hoa Kỳ (API) và Hiệp hội Kỹ sư Ô tô Hoa Kỳ (SAE) để xem xét.
Nơi tốt nhất để bắt đầu quá
trình lựa chọn là trong sách hướng dẫn sử dụng kèm theo khi mua xe. Hướng dẫn sử
dụng sẽ chỉ ra những loại dầu nhớt tốt nhất cho xe của bạn dựa trên quãng đường
đi được, kiểu lái xe của bạn (lái xe đường dài hay ngắn) và thậm chí cả nhiệt độ
môi trường xung quanh.
Tuy nhiên, trước khi mua dầu
nhớt động cơ, tốt nhất bạn nên tìm hiểu một số điều cơ bản sau đây:
Ký hiệu API:
API sử dụng hai biểu tượng: API "Donut" và API chứng nhận
"Starburst." "Donut" được chia thành ba phần với nửa trên
mô tả mức độ hoạt động của dầu, trung tâm xác định độ nhớt của dầu nhớt động cơ
và nửa dưới thông báo liệu dầu có tiềm năng tiết kiệm năng lượng hay không. Mức
hiệu suất được minh họa bằng chữ "S" đối với động cơ xăng và chữ
"C" đối với động cơ diesel. Biểu tượng hình sao cho biết dầu đã được
kiểm tra và đáp ứng các tiêu chuẩn do viện đặt ra và sẽ hoạt động như những gì nó tuyên bố.
Độ nhớt:
Thử nghiệm này, do Hiệp hội Kỹ sư Ô tô Hoa Kỳ (SAE) phát triển, xác định mức độ
chảy của dầu ở 0°F (-17,8°C) và ở 212°F (100°C). Các thử nghiệm này đi đến ký
hiệu của dầu nhớt được sinh ra, 0W-20, 5W-30, 10W-40 hoặc 20W-50 quen thuộc.
Hai con số có nghĩa là dầu nhớt đó là loại đa cấp, được thử nghiệm ở hai nhiệt
độ (nhiệt độ lạnh và nhiệt độ hoạt động). Có những loại dầu một cấp, nhưng
chúng thường được sử dụng cho các ứng dụng ít quan trọng hơn, như trong máy cắt
cỏ.
Loại dầu:
Việc phê duyệt API và xếp hạng độ nhớt thực sự chỉ là bước khởi đầu. Mặc dù dầu
có thể được API phê duyệt và có độ nhớt yêu cầu, nhưng đó có thể là dầu động cơ
thông thường, bán tổng hợp, tổng hợp toàn phần hoặc số km cao. Chủ sở hữu cần
xác định loại dầu nhớt họ nên sử dụng. Chủ sở hữu cần biết các yếu tố khác, chẳng
hạn như tần suất họ thay dầu, động cơ có bị mòn hay không và các đặc điểm khác
của xe trước khi đi đến quyết định loại dầu nhớt động cơ cần sử dụng. Ví dụ, nếu
xe chúng ta mua là xe cũ đã qua sử dụng thì các chi tiết máy trong động cơ
không còn được khít với nhau mà chúng ta sử dụng loại dầu tổng hợp có độ nhớt
thấp thì dễ dẫn đến bị rò rỉ dầu và máy sẽ phát ra những tiếng kêu khó chịu.
Các gói phụ gia: Dầu
nhớt không chỉ là dầu. Các nhà sản xuất thêm vào nhiều hóa chất và khoáng chất
khác nhau để thay đổi cách thức hoạt động của dầu nhớt trong động cơ. Trong dầu
nhớt khuyến cáo số km cao, họ có thể bổ sung hàm lượng chất chống mài mòn, chất
ức chế ăn mòn và chất làm kín cao hơn để tận dụng tối đa động cơ cũ và giữ cho
động cơ hoạt động lâu hơn.
Phần tiếp theo sẽ giải quyết chuyên sâu từng biến số để cho phép chủ sở hữu khám phá thế giới (đôi khi khó hiểu) của dầu động cơ.
Thông thường, nhà sản xuất sẽ
đề xuất hai hoặc nhiều độ nhớt cho động cơ xe tải và ô tô, chẳng hạn như 15W-40
hoặc 20W-50, dựa trên một số yếu tố khác nhau - bao gồm cả nhiệt độ. Lý do cho
điều này là động cơ thường cần một độ nhớt khác nhau dựa trên điều kiện vận
hành. Biết cách các nhà khoa học xem độ nhớt sẽ giúp chủ sở hữu xác định loại dầu
nhớt tốt nhất cho động cơ xe của bạn.
Độ nhớt, về cơ bản nhất của
nó, là lực cản của chất lỏng đối với dòng chảy. Trong thế giới dầu động cơ, độ
nhớt được ký hiệu là "XW-XX". Số đứng trước "W" đánh giá
dòng chảy của dầu ở 0°F (-17,8°C). Chữ "W" là viết tắt của mùa đông,
không phải cân nặng như nhiều người vẫn nghĩ. Con số ở đây càng thấp, nó càng
ít đặc lại trong giá lạnh và dòng chảy sẽ được nhanh khi động cơ khởi động. Vì
vậy, dầu động cơ có độ nhớt 5W-30 đặc ít hơn khi lạnh hơn loại 10W-40, nhưng
nhiều hơn loại 0W-30. Động cơ ở khí hậu lạnh hơn, nơi dầu động cơ có xu hướng đặc
hơn vì nhiệt độ thấp hơn, sẽ được hưởng lợi từ độ nhớt 0W hoặc 5W.
Số thứ hai sau chữ
"W" cho biết độ nhớt của dầu được đo ở 212°F (100°C). Con số này thể
hiện khả năng chống loãng của dầu ở nhiệt độ cao. Ví dụ, dầu 10W-40 sẽ loãng ở
nhiệt độ cao hơn nhanh hơn dầu 20W-50.
Sổ tay hướng dẫn của chủ sở
hữu sẽ tư vấn phạm vi độ nhớt tốt nhất và bạn sau đó có thể làm việc trong phạm
vi các thông số đó để lựa chọn dầu nhớt có độ nhớt thích hợp.
Lưu ý đến độ nhớt phù hợp,
đã đến lúc bắt đầu mua một loại dầu nhớt động cơ. Hầu hết những người đi làm đều
tuân theo quy tắc 3 tháng hoặc khoảng 5.000 km là thay dầu động cơ. Thay dầu
thường xuyên có nghĩa là họ ít có xu hướng cần các loại dầu nhớt đắt tiền so với
dầu nhớt thông thường. Tuy nhiên, một số công ty xe hơi, như Mercedes-Benz và
BMW, chỉ khuyến nghị sử dụng dầu nhớt tổng hợp cho xe hơi của họ. Danh sách sau
đây, cũng như sách hướng dẫn của chủ sở hữu ô tô hoặc xe tải, sẽ cung cấp ý tưởng
tốt về loại dầu nhớt nên sử dụng. Đó cũng là một nguyên tắc nhỏ là không chuyển
đổi giữa các loại dầu. Nếu chiếc xe của bạn bắt đầu với loại dầu nhớt thông thường,
hãy gắn bó với điều đó. Nếu lần đầu tiên nó sử dụng dầu tổng hợp, hãy thận trọng với việc chuyển sang
loại thông thường.
Dầu thông thường hay dầu gốc khoáng: Đây là loại dầu nhớt được sử dụng với số lượng lớn tại
các đại lý và cũng là loại dầu rẻ nhất tại cửa hàng. Hầu hết tuân thủ các tiêu
chuẩn API và SAE nhưng cung cấp rất ít các gói phụ gia. Đây là loại dầu nhớt tốt
cho những chủ sở hữu tôn trọng việc thay dầu thường xuyên và có động cơ chạy ít.
Dầu thông thường cao cấp: Đây là loại dầu nhớt tiêu chuẩn dành cho xe hơi mới. Hầu
hết các thương hiệu hàng đầu đều có một dịch vụ cho SL, hoặc cấp cao nhất. Hầu
hết đều có sẵn trong các độ nhớt chung. Các nhà sản xuất ô tô thường chỉ định dầu
5W-20 hoặc 5W-30, mặc dù một số yêu cầu 10W-30. Ba xếp hạng này chỉ bao gồm mọi
loại xe hạng nhẹ trên đường, mặc dù điều này đang thay đổi khi động cơ trở nên
chính xác hơn và kén chọn loại dầu cụ thể hơn.
Dầu tổng hợp hoàn toàn: Loại dầu nhớt này được sản xuất cho các động cơ công nghệ
cao. Nếu những loại dầu này vượt qua các bài kiểm tra đặc biệt nghiêm ngặt (được
chỉ ra bằng nhãn của chúng), điều đó có nghĩa là chúng có hiệu suất vượt trội,
lâu dài hơn trong tất cả các lĩnh vực quan trọng, từ chỉ số độ nhớt đến khả
năng bảo vệ chống cặn động cơ. Chúng chảy tốt hơn ở nhiệt độ thấp và duy trì khả
năng bôi trơn cao nhất ở nhiệt độ cao. Trong khi dầu tổng hợp rất tuyệt vời,
nhưng dầu tổng hợp đắt gấp ba lần so với dầu thông thường và không phải lúc nào
cũng cần thiết cho hầu hết các động cơ. Sử dụng sổ tay của chủ sở hữu như một
hướng dẫn. Nếu nó không gọi là dầu tổng hợp, việc sử dụng nó sẽ chỉ là một khoản
chi phí bổ sung mà có thể không bổ sung bất cứ điều gì cho hiệu suất hoặc tuổi
thọ của động cơ.
Dầu bán tổng hợp:
Đây thực chất là loại dầu thông thường cao cấp được pha với một liều lượng dầu
tổng hợp. Chúng được pha chế để bảo vệ tốt hơn khi động cơ tải nặng hơn và nhiệt
độ động cơ cao hơn. Những loại dầu này phổ biến với những người lái xe bán tải
và SUV vì chúng mang lại khả năng bảo vệ tốt hơn, nhưng thường chỉ đắt hơn một
phần so với các loại dầu thông thường cao cấp.
Các chất phụ gia trong dầu
nhớt, không phải lúc nào cũng được liệt kê là một phần của công thức dầu, cũng
là một yếu tố cần tính đến. Dưới đây là một số chất phụ gia phổ biến hơn được
tìm thấy trong dầu động cơ:
Chất tẩy rửa:
Giúp loại bỏ một số cặn bẩn, nhưng chủ yếu là ức chế sự hình thành cặn bẩn, rỉ
sét và ăn mòn ở nhiệt độ cao.
Phụ gia chống mài mòn:
Khi màng bôi trơn do dầu tạo ra bị phá vỡ, các chất phụ gia chống mài mòn sẽ bảo
vệ bề mặt kim loại.
Chất cải thiện chỉ số độ nhớt: Làm giảm xu hướng loãng của dầu khi nhiệt độ tăng.
Chất ức chế tạo bọt: Trục
khuỷu quay qua dầu bôi trơn trong chảo dầu gây ra hiện tượng sủi bọt. Dầu động
cơ có bọt không bôi trơn tốt như dầu lỏng. Các chất ức chế phân tán bọt.
Các chất điều chỉnh độ ma sát: Những chất này làm giảm ma sát của động cơ và (về mặt kỹ
thuật) cải thiện quãng đường đi được.
Mặc dù các chất phụ gia là một
chất bổ sung tuyệt vời cho dầu ô tô và xe tải, chúng phải được cân bằng với nhiều
yếu tố và đôi khi quá nhiều có thể gây hại chứ không phải là lợi thế.
Ví dụ, các hợp chất lưu huỳnh
cung cấp các đặc tính chống mài mòn, nhưng chúng cũng có thể làm giảm khả năng
tiết kiệm nhiên liệu và ảnh hưởng đến hoạt động của bộ chuyển đổi xúc tác. Thêm
quá nhiều chất tẩy rửa có thể ảnh hưởng đến độ cân bằng chống mài mòn của dầu động
cơ. Các chất phụ gia giảm ma sát cũng có thể có các thành phần có thể ảnh hưởng
đến bộ chuyển đổi xúc tác.
Các chất phụ gia chiếm từ 5%
đến 30% một lượng dầu nhớt nhất định. Cách chúng hoạt động trong dầu nhớt phụ
thuộc vào dầu gốc, loại dầu, độ nhớt và một loạt các yếu tố khác. Mỗi loại dầu
nhớt động cơ đều có một công thức, một số loại sẽ hoạt động tốt trong động cơ,
một số loại thì không.
Trong số những cách tốt nhất
để tìm loại dầu nhớt động cơ phù hợp cho ô tô hoặc xe tải của bạn là sử dụng
các khuyến nghị cơ bản của nhà sản xuất và nghiên cứu một chút về chủ đề này.
Cũng nên nhớ rằng thay dầu nhớt động cơ thường xuyên, cũng như thay bộ lọc dầu
thường xuyên, đóng một vai trò quan trọng trong việc giữ cho động cơ được sạch,
năng cao hiệu suất và tuổi thọ động cơ được cải thiện trong thời gian hoạt động
dài.
Nguồn:
www.auto.howstuffworks.com
[/tintuc]